Quy tắc bàn tay phải xác định chiều dòng điện cảm ứng, trong một dây dẫn chuyển động trong một từ trường. Nắm bàn tay phải rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo đường sức từ. Trong lòng ống dây thì ngón cái choãi ra chỉ chiều của chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Vậy sử dụng quy tắc bàn tay phải như thế nào?
Sử dụng quy tắc bàn tay phải như thế nào?
+ Quy tắc bàn tay phải để xác định chiều của dòng điện khi biết chiều của cảm ứng từ. Hoặc xác định chiều của cảm ứng từ khi biết chiều của dòng điện
Có thể bạn quan tâm:
- Hướng dẫn giải bài tập quy tắc nắm tay phải lớp 9 chi tiết
- Bài tập quy tắc nắm tay phải lớp 11 và cách giải chi tiết
- Ứng dụng quy tắc bàn tay phải lớp 11 chi tiết hiện nay
+ Quy tắc bàn tay trái dùng để xác định lực từ
– Dấu chấm tròn chỉ chiều của I hoặc B từ trong ra ngoài, dấu cộng chỉ chiều của I hoặc B từ ngoài vào trong.
Ứng dụng quy tắc bàn tay phải
Quy tắc bàn tay phải được sử dụng trong điện từ học.
Quy tắc xác định chiều dòng điện cảm ứng trong một dây dẫn chuyển động trong một từ trường:
Nắm bàn tay phải rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều đường sức từ chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của dòng điện trong lòng ống dây.
Phương pháp giải quy tắc bàn tay phải
a. Cách xác định sự định hướng của kim nam châm thử
– Xác định chiều dòng điện trong ống dây.
– Áp dụng quy tắc nắm tay phải để xác định chiều đường sức từ.
– Suy ra định hướng của kim nam châm thử.
b. Xác định sự tương tác giữa hai ống dây có dòng điện
– Áp dụng quy tắc nắm tay phải để xác định chiều đường sức từ khi biết chiều dòng điện.
– Xác định các cực của ống dây từ đó suy ra lực tương tác giữa chúng.
c. Xác định chiều quay của khung dây hay chiều dòng điện trong khung
Áp dụng quy tắc bàn tay trái để:
– Xác định chiều lực từ khi biết chiều dòng điện và chiều của đường sức từ. Từ đó suy ra chiều quay của khung dây.
– Xác định chiều lực từ tác dụng lên khung dây khi biết chiều quay của nó.
– Xác định chiều dòng điện trong khung khi biết chiều của lực từ và chiều của đường sức từ.
Từ đó suy ra chiều dòng điện trong khung dây dẫn.
Giải bài tập ở sách giáo khoa
Có thể bạn quan tâm:
- Phương trình hóa học kiến thức cần nắm vững trong học hóa
- Quy tắc bàn tay trái – Lý thuyết và ứng dụng bài tập
Treo thanh nam châm gần một ống dây (hình 30.1 SGK). Đóng mạch điện.
a) Có hiện tượng gì xảy ra với thanh nam châm?
b) Đổi chiều dòng điện chạy qua các vòng dây, hiện tượng sẽ xảy ra như thế nào?
c) Hãy làm thí nghiệm kiểm tra xem các câu trả lời trên của em có đúng không?
Lời giải:
a) Đóng mạch điện thì nam châm bị hút vào ống dây.
– Vì khi đóng mạch điện, dòng điện chạy qua cuộn dây theo chiều từ trong ra ngoài mặt phẳng, sử dụng quy tắc nắm bàn tay phải, ta xác định được chiều từ trường do ống dây gây ra có chiều đi ra từ đầu B, nên B là cực Bắc, sẽ hút cực Nam S của nam châm bên ngoài.
b) Đổi chiều dòng điện chạy qua các vòng dây, lúc đầu nam châm bị đẩy ra xa, sau đó nó xoay đi và khi cực Bắc của nam châm hướng về phía đầu B của ống dây thì nam châm bị hút vào ống dây.
– Vì khi đổi chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì từ cực tại B sẽ đổi thành cực Nam, cùng cực với nam châm ngoài nên sẽ đẩy ra xa, sau đó nam châm bên ngoài bị xoay đi và cực Bắc của nam châm ngoài sẽ gần đầu B (cực Nam) của ống dây nên bị hút vào.
c) Dụng cụ thí nghiệm: 1 ống dây, 1 thanh nam châm và 1 mạch điện. Tiến hành thí nghiệm theo hình vẽ và kiểm tra kết quả.
Ngoài ra, bạn đọc có thể tham khảo thêm về quy tắc bàn tay trái (còn gọi là quy tắc Fleming) là quy tắc định hướng của lực. Do một từ trường tác động lên một đoạn mạch có dòng điện chạy qua và đặt trong từ trường. Đặt bàn tay trái sao cho các đường cảm ứng từ hướng vào lòng bàn tay. Chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện. Thì ngón tay cái choãi ra 90° chỉ chiều của lực điện từ.
Trên đây đã chia sẻ khi nào thì sử dụng quy tắc bàn tay phải cũng như một số bài tập ví dụ. Mong rằng bài viết này hữu ích cho bạn đọc.
Tổng hợp: kienthucchung24h.net
